Basic Commands

Command Sequences

ผู้ใช้สามารถป้อนคำสั่งมากกว่าหนึ่งคำสั่งไปพร้อมกันโดยใช้ตัวดำเนินการควบคุม (Control Operators) ได้แก่ || && & ; ;; | ( ) เป็นต้น ซึ่งการเรียงชุดคำสั่งอย่างง่ายที่สุดในกรณีที่มีมากกว่า 1 คำสั่งเป็นต้นไป จะใช้เครื่องหมาย ; อัฒภาค (semicolon) shell จะรับคำสั่งและดำเนินการทีละคำสั่งตามลำดับ ในกรณีที่จะมีการตรวจสอบผลลัพธ์การทำงานของแต่ละคำสั่งว่าสำเร็จหรือล้มเหลวนั้น ระบบปฏิบัติการลีนุกซ์จะมีการคืนค่ากลับคือถ้าคืนค่ากลับมาเลขศูนย์จะหมายถึงคำสั่งดำเนินการสำเร็จ แต่ถ้าเป็นตัวเลขอื่นๆจะถือว่าคำสั่งนั้นทำงานล้มเหลว ดังนั้นผู้ใช้สามารถกำหนดเส้นทางการทำงานตามเงื่อนไขที่ออกมาโดยใช้ตัวดำเนินการ AND && และ OR || ตัวอย่างเช่น

$ ls
android  ccache     Downloads  kernel   output.txt  Templates  workspace
aosp     Desktop    error.log  Music    Pictures    test.txt
bin      Documents  git        one.txt  Public      Videos

$ ls test.txt && echo "OK... File exists"
test.txt
OK... File exists

$ ls mail.txt && echo "OK... File exists"
ls: cannot access mail.txt: No such file or directory

จากคำสั่งข้างต้น ไฟล์ test.txt มีอยู่ในไดเรกทอรีจึงทำให้ระบบปฏิบัติการลีนุกซ์คืนค่ากลับมาเป็นศูนย์ คำสั่งถัดไปจึงทำงานต่อได้ แต่ในขณะที่ไฟล์ mail.txt ไม่ได้อยู่ในไดเรกทอรี แสดงถึงการทำงานล้มเหลว ทำให้ไม่มีการทำคำสั่งตัวถัดไป แต่หากใช้ตัวดำเนินการ || คำสั่งถัดมาจะถูกทำงานในกรณีที่คำสั่งแรกมีการคืนค่ากลับมาไม่เท่ากับศูนย์ ดังตัวอย่างข้างล่าง

$ ls test.txt || echo "OK... File exists"
test.txt

$ ls mail.txt || echo "No File exists"
ls: cannot access mail.txt: No such file or directory
ON File exists

แต่หากต้องการนำตัวดำเนินการ && และ || มาประยุกต์ใช้ในการตรวจสอบเงื่อนไขเหมือนชุดคำสั่ง if (เงื่อนไข) ..(จริง).. else ..(เท็จ).. หรือ if (เงื่อนไข) ? ..(จริง).. : ..(เท็จ).. ในภาษาโปรแกรมทั่วไป จะมีรูปแบบการเขียนดังนี้

$ ls test.txt && echo "OK...File exists" || echo "Oh Bad... File not found"
test.txt
OK...File exists

$ ls mail.txt && echo "OK...File exists" || echo "Oh Bad... File not found"
ls: cannot access mail.txt: No such file or directory
Oh Bad... File not found

Standard I/O

รายละเอียดขบวนการทำงานของ Shell ในระบบปฏิบัติการลีนุกซ์ จะมีพื้นฐานสำคัญคือ วิธีการเชื่อมต่อระหว่างโปรแกรมและสิ่งแวดล้อมของตัวโปรแกรมเองภายในเทอร์มินัล (Terminal) ที่เรียกว่า I/O ซึ่งรูปข้างล่างนี้เป็นการแสดงการเชื่อมต่อของอุปกรณ์ I/O มาตราฐานพื้นฐานของระบบที่มีอยู่ 3 ชนิด ได้แก่

Redirections

ระบบปฏิบัติการลีนุกซ์นั้นได้เตรียมเครื่องมือตัวดำเนินการที่สามารถควบคุมกลไกการไหลของข้อมูลจากทิศทางหนึ่งไปยังอีกทิศทางหนึ่งหรืออธิบายง่ายๆคือการเปลี่ยนเส้นทางข้อมูลว่าจะให้ออกตัว standard stream ตัวใด โดยการใช้ตัวดำเนินการ < แทน stdin (Standard Input) และ > แทน stdout (Standard Output) ซึ่งตัวดำเนินการ redirection นั้นมีอยู่ด้วยกัน 5 แบบตามรายละเอียดในตารางข้างล่าง

ยกตัวอย่างเช่น การใช้งานการส่งอินพุทจากไฟล์ /etc/passwd ให้กับคำสั่ง grep และการส่งอินพุทจากการป้อนข้อความให้กับคำสั่ง sort ดังแสดงข้างล่าง

$ grep -i student < /etc/passwd
student:x:1000:1000:EE-Burapha Student,,,:/home/student:/bin/bash

$ sort << END
> 55233424 Wiroon Sriborrirux
> 55237346 Nayot Kurukitkoson
> 55236477 Panuwat Dankhang
> END
55233424 Wiroon Sriborrirux
55236477 Panuwat Dankhang
55237346 Nayot Kurukitkoson
$ sort -k2 << END
> 55233424 Wiroon Sriborrirux
> 55237346 Nayot Kurukitkoson
> 55236477 Panuwat Dankhang
> END
55237346 Nayot Kurukitkoson
55236477 Panuwat Dankhang
55233424 Wiroon Sriborrirux

เมื่อมีการใช้ตัวดำเนินการ > ผลลัพธ์จากคำสั่งจะถูกส่งไปเก็บไว้ในไฟล์ /tmp/results แทนที่จะออกหน้าจอ ดังตัวอย่างข้างล่าง

$ grep -i student /etc/passwd > /tmp/results

$ ls /tmp/
CRX_75DAF8CB7768    orbit-student       ssh-pqdoFN1336  vmware-root-2
hsperfdata_student  pulse-Xti8iSZ9STOh  VMwareDnD       vmware-student
keyring-27UIsq      results             vmware-root

$ cat /tmp/results 
student:x:1000:1000:EE-Burapha Student,,,:/home/student:/bin/bash

ตัวอย่างการใช้คำสั่ง cat เพื่อแสดงข้อมูลภายในไฟล์ จะมีการแสดงข้อความผิดพลาด (Error message) ออกทางหน้าจอ ถ้าไฟล์นั้นไม่มีอยู่ในไดเรกทอรี

$ cat one.txt two.txt 2>&1
This is the data inside
cat: two.txt: No such file or directory

สามารถกรองข้อความผิดพลาดให้ไปเก็บไว้ในไฟล์ชื่อ error.log ด้วยตัวดำเนินการ 2>

$ cat one.txt two.txt 2> error.log
This is the data inside

ในกรณีที่ไม่ต้องการเก็บข้อความผิดพลาด สามารถทำได้โดยส่งไปให้ไฟล์ชื่อ /dev/null

$ cat one.txt two.txt 2> /dev/null
This is the data inside

บันทึกข้อความผิดพลาดเพิ่มต่อเข้าไปในไฟล์ error.log ด้วยตัวดำเนินการ 2>>

$ cat one.txt two.txt three.txt 2>> error.log
This is the data inside

$ cat error.log 
cat: two.txt: No such file or directory
cat: two.txt: No such file or directory
cat: three.txt: No such file or directory

Last updated: July 2023

Authors:

• Assoc. Prof. Wiroon Sriborrirux

• Thanaluk Pranekunakol (AIC-Researcher), Waratith Sawangboon (AIC-Researcher)